262 / 296
248
[RAHMETULLAHİ ALEYH]
[MAY GOD BE PLEASED]
HIS HOLINESS MUHAMMED HADİMİ,
AUTHOR OF ETHICS BOOK
AHLAK KİTABI YAZARI
MUHAMMED HADİMİ HAZRETLERİ
Büyük veli, fıkh ve tasavvuf alimi, asıl ismi Muhammed Bin Musta-
fadır.1701 ylında Konya’nın Hadim kasabasında doğdu, dedeleri
Buharadan gelerek Hadim kasabasına yerleşmiştir, babası tanın-
mış alimlerden Fahr er Rum lakabı ile meşhur Kara Hacı Mustafa
efendidir.10 yaşında Kuranı Kerimi ezberledi, Arabi ve Farisi öğren-
di, Karatay Medresesinde 5 yıl ilim tahsil etti, sonra İstanbul’a gidip
zamanın alimlerinde ders aldı. 27 yaşında yüksek tahsilini bitirip
Konya’ya döndü, babasının medresesinde ders vermeğe başladı,
halk tarafından çok sevildi ve kısa zamanda ünlendi önce üçüncü
Ahmed Han sonra da 1.Mahmud Han tarafından İstanbul’a davet
edildi. İnsanların İslam ahlakını doğru öğrenebilmesi için araştırma-
lar, yapıp kıymetli nice kitaplar yazdı.
Medine-i Münevverede Ravda-i Mutahhara Harem ağalığı vazifesi
yapan Beşir Ağadan şöyle nakledilir. [Beşir Ağa Ahmed Yekdest
Hazretlerinin talebesidir, 30 yıl İstanbul valiliği yapmıştır. Kabri Ey-
yüb Sultandadır.] İstanbula geldiğimde 1.Mahmud Han beni çağırığ
Haremeyn-i Şerifde gördüklerimi anlatmamı istedi. Ben de hayretle
gördüğüm hadiselerden biri şudur. Ravda-i Mutahharada gece
temizlik yapıyordum, Cebrail Aleyhisselamın Resululah Efendimiz
Sallallahu Aleyhi ve Selemle görüşmek için geldiği Cibril kapısı bir-
den açıldı, sakallı nur yüzlü bir zatla karşılaştım, bana selam verdi.
Efendimizin mübarek ayak ucuna doğru gitti, kabre karşı bir şeyler
söyledi, dikkatle dinlediğim halde duyamadım. İşi bitince arka arka
giderek huzurdan ayrıldı. Siz kimsiniz? Nerelisiniz? diye sordum.
İsmim Muhammed, diyarı Rumdanım, Hadimde ikamet ediyorum
dedi. Bu saatte buraya gelmenizin sebebi nedir? dedim. İmam-ı
Birgivinin Tariakat-ı Muhammediye adlı eserini şerh ediyordum,
bir hadisi şerifin sahih olup olmadığına şüphe ettim, hemen gelip
Efendimizin huzuru şeriflerinde sual ettim, sahih olduğu buyurul-
du,dedi. Bir kaç gece daha geldi.
Duyduklarına hayret eden padişah hemen Hadimi Hazretlerinin
İstanbula getirilmesini istedi, gelince çok iltifat edip, Ayasofya
Camiinde bir vaaz vermesi rica edildi, kabul etti, vaazda Fatiha
Suresinin tefsirini muhteşem hitabeti ile anlattı ve zamanın Şeyhü-
lislamını ağlattı, İstanbulda kalması talep edildi ise de kabul etmedi,
Hadime dönerek insanları irşad etmeye,hidayete kavuşturmaya
devam etti, bir çok alim yetiştirdi.1762yılında Hadimde vefat etti,
babasının kabri yanına defn edildi. Sevenleri ziyaret edip feyzlen-
mektedir. Mezar taşında [Bütün dini bilgileri kendisinde toplayan ve
Tariakt-ı Muhammediye kitabını şerh eden, ariflerin kutbu, Allahü
Tealaya kavuşmak isteyenlere yardım eden Ebu Said Muhammed
Hadiminin ruhuna Fatiha.]
Tariakt-ı Muhammediye adlı kitabın şerhini ismi Berikadır. Hakikat
Kitabevi yayınlarından İslam Ahlakı kitabı 1. kısmının ilk 40 madde-
si,Hüseyin Hilmi Işık rahmetullahi aleyh tarafından Berikadan terce-
me ediliştir. Berika kitabının Arabi aslı Hakikat Kitabevi tarafından
İstanbulda basdırılmaktadır.
The great saint, the scholar of fiqh (Islamic law) and Sufism
(Islamic mysticism), original name is Muhammed bin Mustafa. He
was born in 1701 in Hadim, Konya. His grandfather came from
Bukhara and settled in Hadim. His father is a well-known scholar
Kara Hacı Mustafa, famous with the nickname Fahr er Rum. He
memorized the Quran at the age of 10, learned Arabic and Farsi,
studied science at Karatay Madrasah for 5 years, then went to
Istanbul and learned from the scholars of the time. He comple-
ted his higher education at the age of 27 and returned to Konya,
began teaching at his father’s madrasah, loved by the public
and soon became famous, first by the Ahmed Khan III, then by
Mahmud Khan I was invited to Istanbul. He made researches for
people to learn Islamic morality correctly and wrote many valuable
books.
He is quoted from Bashir Agha who was eunuch in al-Rawdah
al-Mutaharah located in Al-Madīnah al-Munawwarah:[Bashir
Agha is the scholar of His Holiness Ahmed Yekdest, he was the
governor of Istanbul for 30 years. His grave is in Eyyüb Sultan].
When I came to Istanbul, Mahmud Khan I called me. He asked
me to tell him what I saw in the al-Ḥaramayn aš-Šarīfayn (Two Holy
Mosques). I explained: One of the events that I saw in amaze-
ment is this, I was cleaning up in the al-Rawdah al-Mutaharah,
the gate of Angel Gabriel, which was the gate Angel Gabriel was
used for meeting with our Prophet Mohammad (PBUH), was
opened suddenly. I met a bearded and saintly looking person, he
saluted to me. He walked through the blessed toe of our Prophet
Mohammad, said something through the grave. I listened carefully
but could not hear. When he was done, he went back and forth
from the presence. “Who are you? Where are you from?” I asked.
“My name is Muhammad, I’m from Anatolia (Diyar-ı Rum), I live in
Hadim” he said. “What’s the reason you came here at this hour?” I
asked. “I was annotating the work of İmam-ı Birgiv named Tarikat-ı
Muhammediye (Sect of Mohammad), I had a suspicion whether
one of the hadith was accurate or not. I immediately came and
asked in the presence of our Prophet Mohammad, it was graced
that it is accurate” he said. He came a few more nights. Surp-
rised by what he heard, the Sultan immediately asked for the
arrival of His Holiness Hadimi to Istanbul. Upon his arrival, he was
very complimented and asked to preach a sermon at the Hagia
Sophia Mosque. He accepted that. In his sermon, he explained
the interpretation of Surah Al-Fatihah with his spectacular rhetoric
and made the Shaykh al-Islam of the time cry. Although he was
requested to remain in Istanbul, he refused. Returning to Hadim,
he continued to inform and guide people.
He trained many scholars. He passed away in Hadim in 1762 and
was buried next to his father’s grave. His lovers visit his grave and
draw inspiration. The epitaph is as follow: [Al-Fatiha for the soul of
Ebu Said Muhammed Hadimi, who collects all religious informati-
on in himself, annotates the book named Tarikat-ı Muhammediye
(Sect of Mohammad), pole of wise men, helps people who desire
to reach the presence of Allah SWT.]
The name of the explanation version of the work named Tarikat-ı
Muhammediye (Sect of Mohammad) is Berika. The first 40 articles
of the first section of the book named Islamıc Ethics, a publication
of Hakikat Bookstore, was translated from Berika by Hüseyin Hilmi
Işık (may God be pleased). The original copy of the book named
Berika in Arabic is published by Hakikat Bookstore in İstanbul.